Biogram: Górnośląski Strauss

Metryka urodzenia / Paul Kraus (syn)

Powyższy tytuł nawiązuje do urodzonego w Mikulczycach niemieckiego kompozytora Paula Krausa. Paul Kraus (syn) przyszedł na świat 18 lipca 1870 roku w Mikulczycach. Był dzieckiem przybyłego do miejscowości w 1863 roku Paula Krausa (ojciec) oraz Marii z domu Frank. Paul Kraus (ojciec) przez długie lata pełnił w Mikulczycach szereg ważnych funkcji. Był między innymi nauczycielem, sędzią polubownym, pisarzem gminnym, organistą - prowadził biuro parafialne, w sferze jego obowiązku było choćby spisywanie kronik. Przepracował w Mikulczycach, aż 54 lata. 28 grudnia 1928 roku Paul Kraus (ojciec) obchodził 85 urodziny - jak informowała ówczesna prasa, jubilat przybył do miejscowości jako nauczyciel, gdy ta posiadała zaledwie kilkuset mieszkańców, natomiast w dniu uroczystości Mikulczyce zamieszkuje blisko dwadzieścia tysięcy ludzi, wśród których jest 76 nauczycieli. Paul Kraus (ojciec) - świadek przemian i rozwoju Mikulczyc - autor lokalnych kronik, miał znać miejscowość jak mało kto. Ulica, przy której mieszkała rodzina Kraus, w 1904 roku otrzymała nazwę Krausstrase - na cześć poważanego w gminie Paula. Dziś jest to ulica Mariacka, a stojący przy niej budynek to pierwsza w Mikulczycach murowana szkoła, w której Paul Kraus (ojciec) nauczał i mieszkał wraz z rodziną.

Dawna szkoła, w której mieściło się mieszkanie rodziny Kraus / ul. Mariacka 2

Paul Kraus (syn) - którego właściwie dotyczy ten post, naukę gry na organach rozpoczął pod okiem ojca w mikulczyckiej parafii św. Wawrzyńca. W dzieciństwie ukończył szkołę gry na fortepianie. Dalszą naukę kontynuował w seminarium nauczycielskim w Pyskowicach, a następnie w Instytucie Muzyki Kościelnej w Berlinie. W wieku siedemnastu lat skomponował swojego pierwszego walca. W roku 1892 innym walcem - Pozdrowienie ojczyzny, op. 43 - mając dwadzieścia dwa lata, wygrał konkurs kompozytorski w Paryżu. Po opuszczeniu Instytutu Muzyki Kościelnej w Berlinie powrócił na Górny Śląsk.

Paul Kraus (syn)

Po powrocie zajął się tworzeniem chórów w Zabrzu, Świętochłowicach oraz Rozbarku. Od 1907 roku na stałe zamieszkał w Bytomiu, gdzie w latach 1910-1914 uczył w konserwatorium niejakiego Tomasza Cieplika. W czasie I wojny światowej przeniósł się do Łodzi. Po zakończeniu działań wojennych powrócił do Bytomia, gdzie pozostał niemal do śmierci. W 1924 roku został dyrektorem Konserwatorium Cieślika, a po śmierci tegoż w 1925 roku jego właścicielem. W 1934 roku Paul Kraus (syn) poważnie zachorował, w wyniku czego wyjechał do Bad Kissingen w Bawarii. Tam też 12 maja 1934 roku zmarł na zapalenie płuc. 15 maja został pochowany na cmentarzu Mater Dolorosa w Bytomiu.

W 1938 roku na cześć cieszącego się sławą w ówczesnych Niemczech kompozytora odsłonięto w Mikulczycach mały obelisk, który siedem lat później - po zmianach granic państwowych, został zniszczony przez polską administrację. Po kilkudziesięciu latach, pod koniec lat '90, odnaleziono zdewastowany obelisk, a następnie postanowiono zamieścić na nim pamiątkową tablicę, nawiązującą do tej sprzed wojny. Nową tablice wykonano w Gliwickich Zakładach Urządzeń Technicznych, jej fundatorem został mikulczanin mieszkający od 1981 r. w Niemczech, Pan Johann Hermann. Nowy pomnik umiejscowiono na terenie parafii św. Wawrzyńca, nieopodal rodzinnego domu kompozytora. Odsłonięcie monumentu miało miejsce w 2000 roku. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele władz miasta z ówczesnym prezydentem na czele.

Tablica pamiątkowa na terenie parafii św. Wawrzyńca

Paul Kraus (syn) jest autorem ponad 300 utworów muzycznych, z których największą popularnością cieszyły się walce. Z powodu dużej ilości skomponowanych walców artysta otrzymał przydomek górnośląskiego Straussa. Na Górnym Śląsku okres jego twórczości nazywany jest epoką Krausa. Na koncie mikulczanina znajduje się ponad 40 walców, około 215 mazurków, marszy i pieśni - a także 5 operetek, które grane były na scenach całych niemalże Niemiec.

Jedna z kompozycji urodzonego w Mikulczycach artysty / marsz zatytułowany Treu unser Herz